zondag 27 augustus 2017

Castello di Gabiano



Soms is de werkelijkheid toch minder fraai dan de verbeelding. Dat kregen we in de gaten toen we wederom een poging ondernamen om het Castello di Gabiano te gaan bezoeken. De vorige keer viel dat bezoek, letterlijk, in het water. Daarom gingen we dit keer op de warmste dag van het jaar, toen er geen wolkje aan de hemel was.

Inderdaad, het gaat weer over wijn. Door dit onderwerp bij de kop te pakken lopen we het gevaar dat deze blog de karakteristieken begint te krijgen van een wijnblog. Het zij zo. Gelukkig is er meer te vertellen over het Castello, dat op een strategisch heuveltje ligt om een goed overzicht te hebben over de gehele Po-vlakte. In de loop der jaren is dat uitzicht volgeplant met grote dikke bomen, zodat we de Po niet te zien kregen. Voor de schaduw was het wel prettig.

Het Castello is oud en eerbiedwaardig. Al in de achtste eeuw duikt het op in de bronnen. Welke bronnen dat zijn vermelden onze bronnen (een informatief pamfletje van het Castello zelf) niet, maar dat mag de pret niet drukken. Dat het er niettemin licht Eftelingachtig uitziet, heeft te maken met een twintigste eeuwse restauratie die tot doel had het authentieke middeleeuwse karakter van het geheel wederom in het volle daglicht te plaatsen. Zo is het een beetje gaan lijken op Grazzano Visconti, waarover we el eerder hebben bericht.

Als je vanaf het kasteel de helling afloopt, langs oude bomen van het type Carpinus betulus of Sambucus nigra, kom je beneden uit bij een labyrint opgetrokken uit Buxus sempervirens. Kleine mensen kunnen er echt in verdwalen, maar verder is het labyrint mensvriendelijk aangelegd.

Dat was echter allemaal bijzaak, want wij waren op weg om onszelf te voorzien van enkele doosjes Grignolino, door onze onvolprezen gids aangeprezen met colore denso e corpo importante con spezie e profumi in primo piano. Ons hart ging helemaal sneller kloppen toen in het proeflokaal (zie de foto) melding werd gemaakt dat het hier de WIJN VAN PAUS FRANCISCUS betrof! Beelden spookten door ons hoofd van een pontifex, helemaal uit Rome komen aanrijden in de pausmobiel, met de vaste bedoeling het karretje transsubstantiatief vol te laden met speciale miswijn voor alle gelegenheden. Een grote ontroering maakte zich van ons meester. Straks zouden we op ons zonnige terras dezelfde wijn drinken als de gelovigen in de Sint Pieter. Het leek ons (hoewel redelijk ongelovig) te mooi om waar te zijn, zeker in het licht van het feit dat Grignolino in de regel licht van kleur is, en daarmee niet voor de hand ligt om het bloed van Christus te verbeelden. Als wij mogen adviseren zouden we eerder op een Barbera uitkomen.

Efteling?
Thuisgekomen doken we meteen in de bronnen (nou ja, het wereldwijze web) om het verhaal van de wijn van de paus beter in het vizier te krijgen. Daar kwam al snel de reprint van het betreffende artikel uit het online wijnblad Spirito diVino (la rivista per meditare centellinando -het tijdschrift om nippend tot je te nemen- http://www.spiritodivino.biz/default.aspx) te voorschijn (http://www.tenutaolimbauda.it/wp-content/uploads/2016/11/Articolo_349.pdf). Het resultaat was ronduit teleurstellend. Helemaal geen pausmobiel volgeladen met dozen wijn, maar een lullig bruggetje naar de afkomst van Jorge Mario Bergoglio, AKA Papa Francesco. Zijn familie is namelijk, voor de verhuizing naar Argentinië, afkomstig uit Stazione di Portacomaro en omstreken, en laat daar nu ook de Grignolino vandaan komen.

Grazzano visconti?
Verder heeft het artikel niet zo heel veel te melden. Er is veel geklaag over het feit dat de Grignolino (vino autenticamente contadino) het maar moeilijk heeft. Ongetwijfeld om de sympathie van de paus met de verworpenen der aarde op te wekken. Bedreigd bestaan! Uitsterven! Dat soort dingen. Als het artikel eindigt met de opmerking Oggi a tenere alto l'onore del Grignolino restano i … e il Castello di Gabiano dei Marchesi Cattaneo Adorno , forse i migliori interpreti rimasti di un vino quasi scomparso, e tornato quasi miracolosamente alle cronache per merito , uno dei tanti , di Papa Francesco is onze cirkel rond. Als je met dit soort malle teksten een wijnblog moet vullen lijkt ons het einde zoek. Alsof de paus er hoogstpersoonlijk voor verantwoordelijk is dat de Grignolino weer hip is!

Voorzien van de voorziene doosjes verlaten wij het pand, opgenomen in een rijke traditie met sacrale ramificaties. En met korting, om het allemaal Hollands feestelijk te maken, welwillend verstrekt door de aardsaantrekkelijke jongedame die de wijnwinkel in beheer heeft.

maandag 14 augustus 2017

Via degli Abati

Soms zie je de zaken niet geheel in het juiste perspectief. Dan vestig je een indruk die niet helemaal terecht is, die de zaken wat uit verband trekt. Te kort door de bocht. Iets te badinerend. Kant noch wal gaat te ver. Maar er kan wel iets recht gezet worden. Daar willen we niet moeilijk over doen.

In ons enigszins jolig blogbericht Alweer een tof idee om de wereld mooier te maken van enkele weken geleden kwamen we met de uitspraak dat het niet was uitgesloten dat je de Via degli Abati kunt zien als een minder orthodoxe variant (diramazione) van de Via Francigena. Daarmee wekten we de indruk deze Via te beschouwen als een modieus dingetje dat meeliftte op andermans populariteit. Deze indruk willen we hierbij rechtzetten. De Via degli Abati is serious business, waarvan elke strekkende meter is gebaseerd op degelijk historisch uitzoekwerk. Het lijkt er eerder op dat je de Via Francigena als diramazione kunt beschouwen, maar ook hier willen we niets en niemand tekort doen. Dit wordt dan ook een bericht met enigszins historische fundamenten.

Veel is in dit kader te danken aan het onverdroten speurwerk dat Giovanni Magistretti sinds de jaren negentig heeft uitgevoerd en dat is neergeslagen in artikelen, boeken, kaarten en digitaal materiaal. Dat is allemaal te vinden op de uitputtende site http://www.viadegliabati.com/ waarop ook een Engelstalige pagina te vinden is (http://www.viadegliabati.com/the-abbots-way-english-version/) volgepropt met kleine lettertjes waarin het hele verhaal uitgebreid uit te doeken wordt gedaan. Voor wie er geen genoeg van kan krijgen is ook nog een volwaardige pagina op Wikipedia beschikbaar.

De Via Francigena kwam in het nieuws toen aartsbisschop Sigeric van Canterbury, op de terugweg vanuit Rome, in het jaar 990 de 79 etappes van zijn reis op schrift stelde. Wie schrijft, die blijft. Daarbij nam hij, op zijn gemakje, bij de tocht over de Apennijnen, de route via de Passo della Cisa om vervolgens via de vlakte door te reizen naar Pavia en verder. Dat was toch een beetje een zwaktebod voor de stoere reiziger, want de kortere (maar zwaardere) route tussen Pontremoli en Pavia werd al sinds 615 door de monniken van Bobbio bewandeld, als ze naar het katholieke hoofdkantoor in Rome, of het provinciale filiaal in Pavia moesten. Bovendien was deze route verplichte kost voor alle Ierse monniken op weg naar Rome. Er leiden weliswaar vele wegen naar Rome, maar niet elke weg is gelijk.

De Via degli Abati heeft dus duidelijk de oudste rechten, eigenlijk vanaf het moment dat de onvolprezen Ierse missionaris Columbanus vanuit Bourgondië naar Italië overkwam om daar het klooster van Bobbio te stichten. The rest is history, zouden we kunnen zeggen. Maar we hebben niet de bedoeling hier geschiedenisles te gaan geven. Wel kunnen we nog even vermelden dat heel recent de Via op paardenrug is afgelegd, getuige bijgevoegde afbeelding. Maar net op een moment dat we niet thuis waren, zodat we niet naar de deelnemers hebben kunnen zwaaien. Gebeurt er eens wat, missen we het weer!
  
In het kader van de participerende observatie hebben we intussen wel een bezoekje aan Bobbio gebracht. Bobbio is een schattig klein plaatsje in de provincie Piacenza (de totale gemeente telt ongeveer 3500 inwoners) dat nog steeds de grandeur van weleer uitstraalt. Hoe al de aanwezige monumenten in stand gehouden kunnen worden is een raadsel. En dan is er ook nog een jaarlijks filmfestival (http://www.bobbiofilmfestival.it/, onder de bezielende leiding van plaatsgenoot Marco Bellocchio) en een prettig zomers programma vol klassieke muziek.

In Bobbio begint de Via degli Abati op de Ponte Vecchio, ook wel bekend als de Ponte Gobbo of de Ponte del Diavolo. De overlevering luidt dat deze brug door de duivel zelf is gemaakt. Dat is ongeveer als volgt gegaan: Sint Columbanus wilde naar de overkant van de rivier de Trebbia, maar deze was bij Bobbio nogal breed en woest. De duivel stelde voor een brug te bouwen, tegen betaling van de eerste sterfelijke ziel die de brug zou oversteken. 

Sint Columbanus ging akkoord. Een stelletje duivels van ongelijk formaat maakte in één nacht de brug en de volgende ochtend stelde de duivel zich op aan de overkant om zijn betaling in ontvangst te nemen. De heilige was zo verstandig zijn gehoorzame doodzieke hondje op pad te sturen en de duivel kon niet anders dan concluderen dat hij te grazen was genomen. Molto furbo, die Columbanus. Na een forse trap tegen de brug vertrok de duivel grommend naar de hel.

Dat verklaart dan meteen de hobbelige en licht slingerende vorm van de brug. Se non è vero, è ben trovato. De historische werkelijkheid van deze oude Romaanse brug is vermoedelijk minstens zo fascinerend, maar veel omslachtiger om uit de doeken te doen. We zijn vanuit Bobbio even naar de overkant gelopen, om ook hier een stukje Via degli Abati af te leggen, en de duivel zijn we inderdaad niet tegengekomen.

Bobbio: monumentale grandeur




zondag 6 augustus 2017

Castel Rocchero in Lume



Hoewel we als Droomhuis Italië niet de gewoonte hebben om hijgerig op het nieuws te zitten, is het goed om hier toch even te melden dat ook in 2017 Nederland vertegenwoordigd was bij het evenement Castel Rocchero in Lume.

Het team van Droomhuis Italië klaar voor de start.
Normaal gesproken neemt het immer sympathieke Casa Vecchia uit Grognardo de honneurs waar, maar dit jaar waren ze wegens omstandigheden verhinderd en dreigde een gat te vallen. Gelukkig was Droomhuis Italië in staat om op zaterdag 22 juli met een eigen team voor de noodzakelijke continuïteit te zorgen. Dank zij de nuttige tips uit Grognardo werd het een geslaagde avond.

Grootschalig wijnwerk.
Castel Rocchero in Lume is een jaarlijkse traditie van het plaatsje Castel Rocchero om de eigen voortreffelijke wijn onder de aandacht te brengen. Er wordt een door vuurschalen verlichte route door de wijngaarden uitgezet vanaf de grootschalige wijncoöperatie La Torre (aan de grote weg) naar het dorpje zelf op de heuvel, en in de tussentijd is het de bedoeling alle etappeplaatsen aan te doen om wijn te drinken en (hoe kan het ook anders in Italië) daar een hapje bij te eten.

De pendelbus.
We waren keurig op tijd aanwezig, zodat we vlakbij La Torre konden parkeren. Daardoor misten we weliswaar de charme van de pendelbus tussen de parkeerplaatsen verder weg en het beginpunt, maar het gemak wil ook wat. Een bijkomend voordeel was dat de zon nog niet onder was, want zo’n route door de wijngaarden is hier en daar behoorlijk stijl, zodat uitglijders (zeker met een slokje op) tot de reële mogelijkheden behoren.

De deelnemers stromen binnen.
Door deze omstandigheden vertrokken wij vooraan in het peloton, vlak achter de ervaren drinkers van het Varese Drinking Team, acht mensen sterk (waarbij wij, op het gevaar af de genderneutrale inclusiviteit gevaar aan te doen, vier mannen en vier vrouwen onderkenden). 

Het Varese Drinking Team bereidt zich voor.
Het Varese Drinking Team opereert onder het motto siamo tutti mortali fino al primo bacio e al secondo bichiero di VINO (we zijn allen sterfelijk tot de eerste kus en het tweede glas wijn) en straalt daarbij uit iedere week topprestaties te leveren. We hielden ze heel aardig bij. Waarbij overigens kan worden opgemerkt dat het de bedoeling was om en route zes glazen wijn weg te werken en zo drievoudig onsterfelijk te worden.

Onder muzikale begeleiding schenkt de heer Viotti zijn wijn.
Hoe dan ook: in de voetsporen van het team bereikten we lichtelijk buiten adem het tweede drinkpunt, het wijnbedrijf van de familie Viotti waar we in 2012 al eens uitgebreid langs waren gegaan (zie onze blog Un vino impegnativo). De Autignan (Bracchetto secco d’Acqui), die we toen al hadden geproefd en waarvan we een doosje mee naar huis hadden genomen, was nog steeds een puik wijntje met een smakelijk pepertje. 

Toen werd het snel donker.
Daarna werd het een makkie, omdat de afstand tussen de verschillende uitschenkpunten steeds korter werd, terwijl ook het percentage asfalt op de route steeg. Wel werd het steeds donkerder, zodat het feeërieke karakter van een intens wijndrinkend Castel Rocchero volledig tot zijn recht kon komen.

Mission completed!
Details over hoe we, na dit alles, weer bij de parkeerplaats langs de grote weg en onze auto’s uitkwamen zullen we niet verstrekken. Een pendelbus was hierbij in velden noch wegen te bekennen. Kort gezegd was het een inspannende, en daardoor in letterlijke zin ontnuchterende ervaring, zodat we zonder problemen de weg naar huis konden afleggen.


Je kunt niet vroeg genoeg beginnen.

De toolkit. Met zo'n tasje raak je nooit je glas kwijt.